زماني كه انگليس در شبه قاره حكومت مي كرد( درباره ي تاريخ نگاري در زمان حضور انگليس در شبه قاره، نك: "تاريخ نگاري در شبه قاره"، دايره المعارف بزرگ اسلامي، ج 14 به قلم مرتضي رزم آرا ) شخصيتي مثل ميرزا غالب دهلوي كه از غزل سرايان برجسته ي آن دوره بود از بي مهري انگليسي ها و كم رونقي زبان و ادب فارسي گلايه مي كرد تا جايي كه حتا آرزوي مرگ مي كرد و ماده ي مرگِ خود را هر سال مي نوشت. غالب (1797-1869)در سده ي 19 از تاثيرگذارهاي ادب مشرق زمين است كه كتاب پريگاينا و فاروقي روايتي شيرين و دل نشين از زندگي و آثار اوست. شعر غالب آن گونه كه پريگارينا و فاروقي مي گويند بازتابي است از هماهنگي هنرمندانه و قدرتِ معنوي استادانه كه نشان از روح آزادي و توان فكري دارد. كشش و كوشش او در بيان انديشه ي ادبي تحسين برانگيز است.

Mirza Ghalib: A Creative Biography by Natalia Prigarina and M. Osama Faruqi, Oxford :2000

اين كتاب براي دوست داران زندگي نامه نويسي و همه ي آنان كه به تاريخ نگاري و ادبيات فارسي در شبه قاره ي هند علاقه مند اند مي تواند جذاب باشد. پريگارينا و فاروقي از دو زاويه به ميرزا غالب نگاه كرده اند يكي سرنوشتِ شاعر و دوم اثر خلاق او. اميدوارم اين كتاب الگوي كار كساني شود كه به نوشتن زندگي شخصيت ها و زندگينامه نويسي علاقه دارند.

ناتاليا پريگارينا مدير بخش متن شناسي و آثار ادبي در پژوهشكده ي شرق شناسي فرهنگستان علوم روسيه در مسكو است كه در سال 1956 از دانشكده ي زبان و ادبيات اين دانشگاه در بخش ايران فارغ التحصيل شد. در 1967 از فرهنگستان علوم روسيه دكترا گرفت و در 1995 پايان نامه ديگري نگاشت. ايشان علاوه بر روسيه در شماري از دانشگاه هاي غرب استاد است و آثاري چند در شعر فارسي شبه قاره دارد و صاحب نظر در سبك هندي، ميرزا غالب شناسي و اقبال شناسي است(درباره ي كارش در سبك هندي، نك: "سبك هندي و جايگاه آن در ادبيات فارسي" ، گزارش ميراث، ش 31 و 32، كه در سايت ميراث مكتوب نيز اين شاهكار تحقيق در سبك هندي قابل دسترسي است).

بي ترديد، پريگارينا از محققان طراز اول دنيا در حوزه ي ادبيات فارسي در شبه قاره است و با اين كه آثارش از روسي به انگليسي ترجمه مي شوند اما در ايران ناشري سراغ آثارش نمي رود و تا حدودي شخصيت هاي برجسته اي چون او ناشناخته مانده اند.

شنبه ۱۲ تير ۱۳۸۹ ساعت ۱۵:۳۶